2 luật sư bào chữa cho bị cáo Thái Khắc Thành (người bị tuyên 6 năm tù về hành vi nuôi, buôn bán gà lôi trắng trái phép) cho biết, về tội danh tòa án kết tội bị cáo không sai nhưng tính chất của vụ án cần được đánh giá đầy đủ.
Bị tuyên 6 năm tù vì mua bán gà lôi trắng
Như Dân Việt đã thông tin, bị cáo Thái Khắc Thành (SN 1980, trú tại xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) bị Viện KSND khu vực 5 truy tố và bị TAND khu vực 5 (Hưng Yên) xét xử về Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quý hiếm theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật hình sự với cáo buộc đã nuôi, nhốt 13 cá thể gà lôi trắng, là loài thuộc Nhóm IB trong danh mục động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm cần được bảo tồn, khung hình phạt điều luật quy định là từ 5 đến 10 năm tù.
Gà lôi trắng là động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, thời điểm bị cáo Thành bị bắt thuộc Nhóm IB. Ảnh: VGR.
Theo hồ sơ vụ án, ngày 2/4/2025, lực lượng chức năng kiểm tra tại đường DH07, xã Song An, huyện Vũ Thư (cũ), phát hiện xe ô tô biển số 37K-25841 đang vận chuyển 10 cá thể nghi là gà lôi trắng. Tài xế khai chở số động vật này theo yêu cầu của Thành.
Cơ quan truy tố cáo buộc, Thành biết rõ 2 cá thể gà mái và 1 cá thể gà trống đều thuộc loài Gà lôi trắng, thuộc loài chim nguy cấp, quý, hiếm nhưng vẫn nuôi nhốt tại nhà ở huyện Đô Lương (cũ) mà không được phép của cơ quan chức năng.
Khi 10 gà lôi con nở, bị cáo Thành bán cho một người không biết tên để lấy 6 triệu đồng, khi giao ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình (cũ) thì bị Công an tỉnh Thái Bình phát hiện thu giữ.
Hành vi của bị cáo Thành bị quy vào tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, tội phạm và hình phạt quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự.
Điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự thể hiện: “Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: b.Số lượng động vật hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 8 cá thể đến 11 cá thể lớp thú, từ 11 cá thể đến 15 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 16 cá thể đến 20 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm d, khoản 1 Điều này”.
Thành không bị áp dụng tình tiết năng nặng trách nhiệm hình sự nào. Quá trình điều tra, truy tố bị cáo Thành thành khẩn khai báo, bố mẹ đẻ anh được Chủ tịch nước tặng Huy chương kháng chiến là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Sau quá trình xét xử, bị cáo Thái Khắc Thành bị tòa án cấp sơ thẩm tuyên phạt 6 năm tù. Hiện vụ việc này đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Quan điểm của luật sư tại phiên tòa sơ thẩm
Là người trực tiếp bào chữa cho bị cáo Thành tại phiên tòa sơ thẩm, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, tại phiên tòa sơ thẩm các luật sư tranh luận nhiều nội dung với đại diện viện kiểm sát, đồng thời đề nghị HĐXX cân nhắc tính chất, mức độ của hành vi phạm tội.
Đồng thời, đánh giá nhân thân của bị cáo, nhận thức của bị cáo và đặc biệt là đánh giá hậu quả của sự việc, để xem xét áp dụng điểm b (người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả), điểm s (người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải) và điểm h (phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn) khoản 1, Điều 51 Bộ luật hình sự.
Từ đó áp dụng Điều 54 Bộ luật hình sự và áp dụng Điều 65 bộ luật hình sự để xét xử bị cáo dưới 3 năm tù và cho bị cáo được hưởng án treo.
Trong phần luận tội tại phiên tòa, đại diện viện kiểm sát đề nghị tòa án kết tội bị cáo theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật hình sự và tuyên phạt bị cáo từ 5 năm 6 tháng đến 6 năm tù, đồng thời áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền với bị cáo từ 50 đến 60 triệu đồng để răn đe và phòng ngừa chung cho xã hội.
Theo ông Cường, trong phần bào chữa, các luật sư không bào chữa về tội danh vì trong quá trình điều tra vụ án và tại phiên tòa bị cáo thừa nhận hành vi vi phạm tội, có căn cứ xác định các cá thể bị thu giữ là động vật thuộc nhóm nguy cấp, quý hiếm trong danh mục Nhóm IB.
Tuy nhiên, phân tích đánh giá tính chất mức độ hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, từ đó các luật sư đề nghị HĐXX xét xử bị cáo ở dưới khung hình phạt và cho bị cáo được hưởng án treo, đồng thời không phạt tiền đối với bị cáo vì hoàn cảnh gia đình khó khăn.
Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường và luật sư Hoàng Thị Hương Giang (Đoàn luật sư TP Hà Nội). Ảnh: NVCC
Tuy nhiên, dù HĐXX nhận định bị cáo thành khẩn khai báo, gia đình có công với cách mạng, hoàn cảnh gia đình khó khăn, chấp nhận một phần đề nghị của người bào chữa nhưng vẫn tuyên phạt bị cáo 6 năm tù và phạt bổ sung 30 triệu đồng.
Ông Cường cho rằng, bản chất của hình phạt là hướng đến mục tiêu giáo dục, mang đến những điều tốt đẹp. Hình phạt là để người phạm tội ý thức chấp hành pháp luật, giáo dục người khác ý thức tuân theo pháp luật.
Chính vì vậy, trong hệ thống hình phạt mà pháp luật Việt Nam quy định có rất nhiều loại hình phạt, trong đó có phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù….thậm chí có những trường hợp điều luật quy định hình phạt là phạt tù nhưng HĐXX vẫn có thể cho bị cáo được miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện (án treo)…
Trong vụ án này, bị cáo bị truy tố và xét xử theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật hình sự, có mức hình phạt từ 5 đến 10 năm tù, tòa án xét xử bị cáo 6 năm tù là trong khung hình phạt.
Theo luật sư, với kết quả điều tra, truy tố và xét xử sơ thẩm, hoàn toàn có thể áp dụng khoản 1, Điều 54 Bộ luật hình sự để xét xử bị cáo dưới khung hình phạt.
Cùng tham gia bào chữa cho bị cáo Thái Khắc Thành tại phiên toà sơ thẩm, luật sư Hoàng Thị Hương Giang (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, sau phiên tòa sơ thẩm, bị cáo cho biết sẽ kháng cáo trong thời hạn luật định. Luật sư đang hướng dẫn các thủ tục cho gia đình và bị cáo để thực hiện thủ tục theo quy định pháp luật luật.
Nếu bị cáo có kháng cáo, tòa án cấp phúc thẩm xem xét lại toàn bộ hồ sơ vụ án thì hoàn toàn có thể chấp nhận nội dung kháng cáo của bị cáo và nội dung bào chữa của luật sư tại phiên tòa sơ thẩm.
Luật sư Giang cho rằng, về tội danh tòa án kết tội bị cáo không sai nhưng tính chất của vụ án chưa được đánh giá đầy đủ, tại phiên tòa các luật sư cũng nêu ra là chưa có căn cứ cho thấy những con gà lôi này có nguồn gốc bị săn bắn, bắt giữ từ tự nhiên.
Ngoài ra, tòa án cấp sơ thẩm chưa áp dụng tình tiết người phạm tội chưa gây thiệt hại hoặc thiệt hại không lớn theo điểm h, khoản 1, Điều 51 Bộ luật hình sự là có phần nghiêm khắc.
Một điều đáng chú ý khác, tại phiên tòa gia đình bị cáo cũng nộp thêm các giấy tờ xin giảm hình phạt của rất nhiều bà con nhân dân ở địa phương và chính quyền địa phương nhưng HĐXX sơ thẩm đã không xem xét đến tình tiết này để giảm hình phạt cho bị cáo.
Bởi vậy, tòa án cấp phúc thẩm hoàn toàn có thể đánh giá lại vụ án, áp dụng đầy đủ các tình tiết cho bị cáo, áp dụng thêm các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo để xét xử một mức hình phạt phù hợp hơn.
